Year: 1977
Publisher: Uitgeverij De Arbeiderspers, Amsterdam
Edition: 24ste druk
Language: NL
Pages: 264
Condition: Fair
Binding: SC
Series: Grote ABC nr. 3
Ft: 20*12,5*2,7 cm. 330 gr.
- - Toen in 1956 de Hongaarse opstand uitbrak zei men, dat de roman 1984 daar als afrekening met het stalinisme de belangrijkste stroomversnelling toe was. Deze klassiek geworden 'anti-utopie' was door Orwell echter bedoeld als een waarschuwing tegen élk totalitair systeem dat zich, in welke historische, politieke, sociale, of morele samenhang ook, opstelt als bedreiging van de vrijheid en eigen persoonlijkheid van het individu.
In 1984 heeft een systeem van lugubere perfectie greep op de wereld gekregen. De Partij beheerst de ziel van de mens en dus het hele mechanisme van liefde en haat. Als Winston Smith, ambtenaar aan het ministerie van Waarheid te Londen, verliefd wordt, is zijn lot bezegeld. Vóór het verlossende nekschot volgt zal hij met overtuiging zijn menselijke gevoelens verloochenen en ook vervuld raken van de grenzeloze liefde voor de leider, Grote Broer.
Dit wereldberoemde, steeds weer herdrukte meesterwerk van de ook anderszins weer zozeer in de belangstelling geraakte Orwell, blijft door zijn literaire overtuigingskracht en zijn heldere argumentering een onovertroffen waarschuwing.
Nog slechts enkele jaren resten ons om deze toekomstvisie te ontzenuwen...
- Hij blijft in de meest letterlijke zin van het woord een integer mens. - Stephen Spender in Encounter.
- Toekomstmogelijkheden van een zo huiveringwekkende overtuigingskracht, dat het als een nachtmerrie in de geest van de lezer blijft voortleven. - Max Schuchart in Vrij Nederland.
- Gedreven door afschuw van sociaal onrecht, een heldere socialist, ging hij, scherp formulerend, heel geestig tekeer tegen alle humbug van links en rechts. - Alfred Kossmann.
- 1984 (oorspronkelijke titel: Nineteen Eighty-Four) is een wereldberoemde dystopische roman van de Britse schrijver George Orwell, oorspronkelijk gepubliceerd in 1949. Het boek dient als een krachtige waarschuwing tegen totalitarisme en de gevaren van absolute staatscontrole.
Kern van het verhaal:
Het verhaal speelt zich af in een grimmige toekomst (gezien vanuit 1949) in Oceanië, een superstaat waar Londen de hoofdstad is van 'Luchtstrook 1'. De samenleving wordt geleid door de Partij, met aan het hoofd de mysterieuze en alomtegenwoordige leider Big Brother.
Protagonist: Winston Smith werkt voor het Ministerie van Waarheid, waar hij historische documenten herschrijft om ze in lijn te brengen met de huidige propaganda van de Partij.
Conflict: Winston begint stiekem te rebelleren tegen het systeem, houdt een illegaal dagboek bij en begint een verboden liefdesrelatie met Julia.
Afloop: Winston wordt uiteindelijk verraden, gevangengezet en gemarteld in het Ministerie van Liefde. In de beruchte Kamer 101 wordt hij geconfronteerd met zijn grootste angst, waardoor hij zijn idealen en Julia verraadt en uiteindelijk leert van Big Brother te houden.
Belangrijke concepten en thema's:
Het boek heeft talloze begrippen geïntroduceerd die in 2025 nog steeds in het dagelijks taalgebruik voorkomen:
Big Brother is watching you: Symbool voor constante surveillance via 'teleschermen'.
Newspeak (Nieuwspraak): Een taal die door de overheid is ontworpen om de woordenschat te beperken, zodat kritisch denken onmogelijk wordt gemaakt.
Doublethink (Dubbeldenk): Het vermogen om twee tegenstrijdige overtuigingen tegelijkertijd in de geest te houden en ze beide te accepteren.
Thought Police (Gedachtenpolitie): Een overheidsinstantie die niet alleen daden, maar ook afwijkende gedachten opspoort en straft.
Historische context en impact:
Orwell baseerde zijn visie op de totalitaire regimes die hij in zijn tijd zag, zoals het stalinisme en nazisme. Tot op de dag van vandaag wordt 1984 vaak aangehaald in discussies over privacy, propaganda en surveillance. Het boek blijft zéér actueel en staat wereldwijd nog steeds bovenaan de lijsten van meest invloedrijke boeken.
